Chúng ta có nhiều loại đường khác nhau trên thị trường, tác động vào cơ thể khác nhau chia làm 2 loại đường, là đường đơn mono saccharit, như fructose, glucose, lactose, maltose ..và đường đa disaccharide là saccharose chứa cả 2 loại glucose và fructose cũng gọi là đường đa disaccharide.

Có 9 loại đường disaccharide phổ biến, được tạo thành từ sự liên kết của hai đơn đường (mono saccharide) khác nhau. Dưới đây là danh sách các loại đường disaccharide:

1. Saccharose: Saccharose, còn được gọi là đường mía hoặc đường cát, được tạo thành từ một phân tử glucose và một phân tử fructose. Đây là loại đường chính trong đường trắng và được tìm thấy trong nhiều loại thức ăn và đồ uống. Tiêu thụ saccharose quá mức có thể dẫn đến tăng cân, tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và bệnh tim mạch.

2. Lactose: Lactose, hay còn gọi là đường sữa, được tạo thành từ một phân tử glucose và một phân tử galactose. Nó thường được tìm thấy trong sữa và các sản phẩm từ sữa. Người không dung nạp lactose có thể gặp phải vấn đề tiêu hóa như tiêu chảy, đầy hơi và đau bụng.

3. Maltose: Maltose được tạo thành từ hai phân tử glucose. Nó thường được tạo ra trong quá trình lên men của tinh bột và thường được sử dụng trong sản xuất bia và rượu. Việc tiêu thụ maltose quá mức có thể gây tăng cân và ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch.

4. Trehalose: Trehalose cũng được tạo thành từ hai phân tử glucose và được tìm thấy tự nhiên trong một số loại nấm và động vật như côn trùng. Nó không gây ra tác dụng phụ đáng kể cho sức khỏe con người khi tiêu thụ ở mức độ hợp lý.

5. Cellobiose: Cellobiose cũng được tạo thành từ hai phân tử glucose, nhưng khác với maltose và trehalose, nó được tạo ra trong quá trình phân giải cellulose. Cellobiose là sản phẩm phân hủy cellulose, chủ yếu được tìm thấy trong rau củ và ngũ cốc. Tiêu thụ cellobiose không gây ra tác dụng phụ đáng kể đối với sức khỏe con người.

6. Isomaltose: Isomaltose cũng là một loại đường disaccharide được tạo thành từ hai phân tử glucose. Nó thường được tìm thấy trong một số loại thực phẩm, nhưng không phổ biến như các loại đường khác. Isomaltose là một loại đường tinh lọc từ củ cải đường và có thể gây ra tăng đường huyết khi tiêu thụ ở mức độ cao.

7. Laminaribiose: Laminaribiose cũng là một đường disaccharide gồm hai phân tử glucose, thường được tìm thấy trong tảo biển và các loại thực phẩm biển khác. Tiêu thụ laminaribiose không gây ra tác dụng phụ đáng kể đối với sức khỏe con người.

8. Gentiobiose: Gentiobiose là một đường disaccharide gồm hai phân tử glucose và thường được tìm thấy trong một số loại cây và thực phẩm từ cây. Nó không gây ra tác dụng phụ đáng kể khi tiêu thụ ở mức độ hợp lý.

9. Sophorose: Sophorose là một loại đường disaccharide được tạo thành từ một phân tử glucose và một phân tử fructose. Nó thường được tìm thấy trong các loại nấm và vi khuẩn. Sophorose không gây ra tác dụng phụ đáng kể đối với sức khỏe con người.

Những loại đường disaccharide này đều có cấu trúc và tính chất hóa học đặc biệt, và chúng có thể ảnh hưởng đến cơ thể một cách khác nhau tùy thuộc vào cách chúng được tiêu hóa và hấp thụ.

Ngoài 9 loại đường disaccharide đã được nêu trên, còn có một số loại đường khác, bao gồm:

1. Maltotriose: Maltotriose là một loại đường trisaccharide được tạo thành từ ba phân tử glucose. Nó thường được tạo ra trong quá trình lên men của tinh bột và cũng được sử dụng trong sản xuất bia và rượu. Maltotriose là một loại đường oligosaccharide được tạo thành từ tinh bột và có thể gây tăng đường huyết khi tiêu thụ ở mức độ cao.

2. Raffinose: Raffinose là một loại đường trisaccharide được tạo thành từ một phân tử glucose, một phân tử fructose và một phân tử galactose. Nó thường được tìm thấy trong một số loại thực phẩm như đậu và hạt giống. Tiêu thụ raffinose có thể gây ra khó tiêu và tăng tạo khí đường ruột.

3. Stachyose: Stachyose là một loại đường tetraccharide được tạo thành từ hai phân tử glucose, một phân tử fructose và một phân tử galactose. Nó thường được tìm thấy trong một số loại thực phẩm như hạt giống và đậu. Stachyose là một loại đường oligosaccharide có thể gây ra khó tiêu và tăng tạo khí đường ruột.

4. Verbascose: Verbascose cũng là một loại đường tetraccharide tương tự như stachyose, được tạo thành từ hai phân tử glucose, một phân tử fructose và một phân tử galactose. Nó cũng được tìm thấy trong một số loại hạt giống và cây cỏ.

5. Maltopentaose và maltodextrin: Đây là các loại oligosaccharide được tạo thành từ nhiều hơn năm phân tử glucose, và thường được sử dụng trong thực phẩm công nghiệp làm tăng độ đặc và kết cấu của các sản phẩm. Nó được sử dụng như chất chống đông trong thực phẩm và không gây ra tác dụng phụ đáng kể đối với sức khỏe con người.

Các loại đường này cũng có vai trò quan trọng trong chế biến thực phẩm và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và cảm giác của chúng ta khi tiêu thụ.

Ngoài 14 loại đường đã được đề cập bên trên, còn có một số loại đường khác nữa, bao gồm:

1. Xylose: Xylose là một loại đường đơn thuộc nhóm đường aldopentose, tức là một phân tử gồm 5 nguyên tử cacbon, có cấu trúc giống với glucose nhưng khác về vị trí của nhóm hydroxyl (-OH). Xylose thường được tìm thấy trong một số loại rau củ và ngũ cốc. Tiêu thụ xylose không gây ra tác dụng phụ đáng kể đối với sức khỏe con người.

2. Ribose: Ribose là một loại đường đơn cũng thuộc nhóm đường aldopentose, nhưng có một cấu trúc khác biệt so với glucose và xylose. Ribose là thành phần chính của nucleotide RNA và ATP (adenosine triphosphate) trong cơ thể. Nó không gây ra tác dụng phụ đáng kể đối với sức khỏe con người.

3. Mannose: Mannose là một loại đường đơn khác, thuộc nhóm đường aldohexose, có cấu trúc tương tự như glucose nhưng khác về cấu trúc không gian. Mannose thường được tìm thấy trong các loại rau củ, trái cây và ngũ cốc. Mannose có thể có ích cho sức khỏe đường tiêu hóa và hệ miễn dịch.

4. Galactose: Galactose cũng là một loại đường đơn thuộc nhóm đường aldohexose, và thường được tìm thấy trong đường mía, sữa và các sản phẩm từ sữa. Việc tiêu thụ galactose quá mức có thể gây ra vấn đề về sức khỏe đường tiêu hóa và tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường.

5. Arabinose: Arabinose là một loại đường đơn thuộc nhóm đường aldopentose, thường được tìm thấy trong một số loại thực phẩm như cà chua, cà rốt và các loại hạt giống. Nó có thể cung cấp một số lượng nhỏ năng lượng cho cơ thể mà không gây ra tác dụng phụ đáng kể.

6. Fructooligosaccharides (FOS): FOS là một loại đường oligosaccharide tự nhiên, thường được tìm thấy trong củ cải và các loại rau củ khác. Chúng có thể có lợi cho hệ tiêu hóa bằng cách tăng cường sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong ruột. 

Các loại đường khác nhau có các tác động khác nhau đối với sức khỏe của con người. Dưới đây là một số loại đường mà có thể có lợi hoặc có hại khi tiêu thụ:

Đường có lợi cho sức khỏe:

1. Fructose từ trái cây: Fructose tự nhiên từ trái cây thường đi kèm với chất xơ và nhiều dưỡng chất khác. Khi tiêu thụ trong lượng hợp lý, fructose từ trái cây có thể cung cấp năng lượng và chất chống oxy hóa cho cơ thể.

2. Đường có chứa sữa (lactose): Lactose thường được tìm thấy trong sữa và sản phẩm từ sữa. Đối với những người không bị dị ứng hoặc không dung nạp lactose, việc tiêu thụ lactose có thể cung cấp canxi và protein cho cơ thể.

Đường cần hạn chế tiêu thụ:

1. Đường thêm vào thực phẩm chế biến: Đường được thêm vào nhiều thực phẩm chế biến, đồ uống có ga và thực phẩm nhanh, thường là đường tinh lọc và không cung cấp dưỡng chất. Việc tiêu thụ quá nhiều đường thêm vào có thể dẫn đến tăng cân, tiềm ẩn nguy cơ bệnh tim và tiểu đường.

2. Đường mía (saccharose): Đường mía, hay còn gọi là đường cát, thường là một loại đường tinh lọc không cung cấp dưỡng chất. Việc tiêu thụ quá nhiều đường mía có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như tăng cân, tổn thương gan và tăng nguy cơ tiểu đường.

3. Fructose tinh khiết: Fructose tinh khiết, thường được sử dụng trong nhiều thực phẩm chế biến và đồ uống, khi tiêu thụ ở liều lượng cao có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe như tăng cân, mỡ máu cao và khả năng gây tổn thương gan.

Tóm lại, để duy trì một chế độ ăn lành mạnh, nên tập trung vào việc tiêu thụ đường từ nguồn tự nhiên như trái cây và các nguồn dưỡng chất khác, và hạn chế tiêu thụ đường tinh lọc và đường được thêm vào thực phẩm chế biến.

Đường (cũng gọi là carbohydrate) đóng vai trò quan trọng trong cơ thể vì nó là một nguồn năng lượng chính cho các tế bào và cung cấp năng lượng cho các hoạt động hàng ngày của cơ thể. Dưới đây là một số vai trò quan trọng của đường trong cơ thể:

1. Năng lượng: Đường là nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Khi được tiêu hóa, đường được chuyển hóa thành glucose, một loại đường đơn, và sau đó được sử dụng bởi tế bào trong cơ thể để tạo ra năng lượng.

2. Hỗ trợ chức năng não: Não sử dụng glucose như là nguồn năng lượng chính. Một lượng đủ lượng glucose được cung cấp cho não giúp duy trì chức năng não bộ, tăng cường tư duy và tập trung. Đó là lý do bạn uống nước mía ép tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

3. Duy trì hoạt động cơ bản của cơ thể: Đường cung cấp năng lượng cho các hoạt động cơ bản như hô hấp, tuần hoàn máu và chuyển hóa.

Nếu cơ thể thiếu đường trong thời gian dài, có thể xảy ra một số vấn đề sức khỏe, bao gồm:

• Mệt mỏi: Thiếu đường có thể gây ra cảm giác mệt mỏi, căng thẳng và thiếu năng lượng.
• Suy nhược: Cơ thể có thể không thể duy trì hoạt động cơ bản một cách hiệu quả, gây ra cảm giác suy nhược và yếu đuối.
• Rối loạn tư duy: Não cần một lượng đủ glucose để hoạt động chính xác. Thiếu đường có thể gây ra rối loạn tư duy, mất trí nhớ và khó tập trung.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng một lượng đường quá mức cũng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như tăng cân, tiểu đường, và các vấn đề về sức khỏe tim mạch. Điều quan trọng là duy trì một cân nhắc hợp lý trong việc tiêu thụ đường để đảm bảo sự cân bằng và duy trì sức khỏe toàn diện.